OT là khái niệm rất quen thuộc đối với hầu hết những người đang đi làm. Khi mà nói tới lương OT, chắc hẳn ai cũng sẽ tò mò về nó bởi vì đây chính là quyền lợi của bản thân và cũng sẽ là một trong các điều kiện để quyết định rằng bạn có nên cống hiến hết mình cho doanh nghiệp hay không. Vậy OT là gì và những quy định về OT thế nào là đúng? Hãy cùng tìm hiểu OT qua bài viết của ZenTech nhé
OT là gì?
OT, viết tắt của Overtime, có nghĩa là làm thêm giờ ngoài khung thời gian làm việc chính thức theo quy định của doanh nghiệp hoặc pháp luật lao động. Trong môi trường làm việc, OT thường được sử dụng để chỉ những nhân viên làm việc ngoài giờ hành chính hoặc tăng ca để hoàn thành các nhiệm vụ cần thiết.
Tăng ca có thể là do người quản lý sắp xếp, phân công cho người lao động; hoặc do chính người lao động đề xuất. Điểm chung là việc OT cần được đồng ý bởi cả đôi bên và xác thực bằng biên bản tăng ca.
Khi làm thêm giờ thì ngoài mức lương chính thức đã được ký kết trên hợp đồng (bao gồm lương cứng, lương KPI nếu có, v.v), bạn sẽ được hưởng cả mức lương OT.
Ý nghĩa của OT trong công việc
- Thời gian làm việc thêm: OT thường xảy ra khi công việc có tính chất khẩn cấp, thời hạn gấp hoặc khối lượng công việc tăng cao.Lượng công việc lớn là một trong những lý do nhiều bạn phải tăng ca. Đặc biệt là vào thời điểm cuối năm hoặc khi công ty có dự án sắp đến deadline, việc nhiều người “đầu tắt mặt tối” tại văn phòng đến muộn là khó tránh khỏi.
- Thu nhập tăng thêm:Nhiều doanh nghiệp có đưa ra mức lương OT khá hứa hẹn cho nhân viên. Với mức lương lên đến 150% so với bình thường, nhiều bạn sẽ không ngại tăng ca để kiếm thêm thu nhập hàng tháng.Mặt khác, cũng có không ít công ty đưa ra chính sách đổi giờ tăng ca để lấy thêm ngày nghỉ. Ví dụ với số giờ làm hàng tuần trung bình 40 tiếng, mỗi ngày đi làm bạn tăng ca 1 tiếng thì mỗi hai tuần, bạn sẽ có thêm một ngày nghỉ.
- Đóng góp cho dự án: OT đôi khi là cách để đảm bảo dự án hoặc công việc hoàn thành đúng tiến độ.
Các trường hợp phổ biến cần OT
- Hoàn thành dự án gấp: Khi deadline dự án đến gần và cần nhiều thời gian hơn để hoàn thành.
- Khối lượng công việc tăng cao: Vào mùa cao điểm, nhân viên thường phải OT để đảm bảo công việc được xử lý.
- Khắc phục sự cố: OT cũng thường xảy ra trong ngành công nghệ thông tin, sản xuất, hoặc các lĩnh vực đòi hỏi khắc phục sự cố khẩn cấp.
Quy định về OT tại Việt Nam
Theo Bộ luật Lao động Việt Nam:
Tăng ca là việc thường tình trong các doanh nghiệp, công ty. Và tìm hiểu kỹ về số giờ tăng ca và cách tính lương tăng ca sẽ giúp bạn tránh bị thiệt thòi, lợi dụng nhân quyền.
1. Về số giờ làm thêm
Trong Bộ luật Lao động, điều 106, khoản 2, Điểm b. số giờ tăng ca của mỗi người lao động không được quá 50% số giờ làm việc bình thường tính trong một ngày.
Trong trường hợp công ty áp dụng quy định làm thêm giờ theo tuần, tổng số giờ làm việc (bao gồm cả cả giờ bình thường và giờ tăng ca) không được vượt quá 12 giờ/ngày, không quá 30 giờ/tháng, và không vượt quá 200 giờ/năm.
Tuy nhiên cũng có một số trường hợp đặc biệt được Chính phủ cho phép làm thêm không quá 300 tiếng/năm.
Theo quy định của Khoản 2, điều 4 Nghị định 45/2013/NĐ-CP; nếu tổ chức hoặc đơn vị có thời gian tăng ca từ 200-300 tiếng/năm thì người sử dụng lao động phải gửi văn bản thông báo tới Sở Lao động – Thương binh và Xã hội địa phương. Nếu không sẽ bị xử phạt theo quy định hiện hành.
2. Về mức tính tiền lương làm thêm giờ
Theo quy định tại Điều 97 Bộ Luật lao động, người lao động khi làm OT sẽ được tính tiền lương tăng ca như dưới đây:
-
- Nếu làm thêm giờ vào ngày thường: bạn được hưởng ít nhất 150% lương ngày công đó.
- Nếu làm thêm vào ngày nhỉ: bạn được hưởng ít nhất 200% lương ngày công đó.
- Nếu làm thêm vào dịp Tết, lễ: bạn được hưởng ít nhất 300% lương ngày công đó, chưa bao gồm tiền lương ngày Lễ/ Tết/ ngày nghỉ được áp dụng mức lương này.
Ưu điểm và nhược điểm của OT
Ưu điểm
1. Tăng thu nhập
Làm thêm giờ là một trong những cách hiệu quả nhất để người lao động gia tăng thu nhập cá nhân. Với mức lương OT thường được trả cao hơn so với lương cơ bản, người lao động có thể cải thiện đáng kể tài chính của mình.
- Ví dụ: Trong các ngành sản xuất hoặc công nghệ thông tin, nhân viên làm việc thêm giờ thường được trả mức lương gấp 1.5 đến 2 lần so với giờ làm việc bình thường. Điều này giúp họ có nguồn tài chính dồi dào hơn để trang trải cuộc sống, đầu tư, hoặc tiết kiệm cho những kế hoạch tương lai.
2. Hoàn thành mục tiêu công việc
Làm thêm giờ là giải pháp hữu hiệu để đảm bảo tiến độ công việc không bị trễ hạn, đặc biệt trong các dự án có tính chất khẩn cấp hoặc đòi hỏi khối lượng công việc lớn.
- Đối với doanh nghiệp: OT giúp giảm thiểu rủi ro trễ tiến độ, ảnh hưởng đến uy tín hoặc hợp đồng với khách hàng.
- Đối với cá nhân: Hoàn thành nhiệm vụ đúng thời hạn không chỉ mang lại sự hài lòng mà còn tạo cơ hội nhận được các phần thưởng hoặc đánh giá cao từ cấp trên.
3. Cơ hội thể hiện năng lực và cống hiến
OT thường được xem là cơ hội để nhân viên thể hiện sự nhiệt huyết, trách nhiệm, và khả năng quản lý công việc của mình.
- Thể hiện tinh thần làm việc chăm chỉ: Làm việc thêm giờ chứng minh sự cam kết và tận tâm của bạn đối với công việc và doanh nghiệp.
- Tạo ấn tượng tốt với lãnh đạo: Những nhân viên sẵn sàng OT thường được đánh giá cao hơn, tạo nền tảng cho các cơ hội thăng tiến trong tương lai.
- Cải thiện kỹ năng cá nhân: Làm việc thêm giờ trong các dự án lớn hoặc công việc đòi hỏi kỹ thuật cao là cơ hội để nhân viên trau dồi thêm kỹ năng, kiến thức, từ đó nâng cao giá trị bản thân.
Nhược điểm:
Vấn đề về sức khoẻ
Làm việc 8 tiếng liên tục đã mệt mỏi, cố gắng thêm vài tiếng nữa chắc chắn sẽ làm bạn mệt mỏi hơn.
Khi liên tục OT, cơ thể bạn sẽ dễ bị suy nhược. Làm việc quá nhiều với máy tính thường dẫn đến việc mất ngủ. Không chỉ vậy bạn còn dễ cáu kỉnh, mất tập trung, thậm chí dẫn đến các bệnh liên quan đến hệ thần kinh, dạ dày, tim mạch, v.v.
Làm thêm giờ trong thời gian ngắn thì hiệu suất và năng suất đều tăng và bạn cũng có khả năng tăng thu nhập. Tuy nhiên hãy tránh để tình trạng OT quá mức kéo dài. Nếu không, bạn sẽ kiệt sức về cả thể chất và tinh thần, ảnh hưởng đến cả công việc và cuộc sống riêng.
Mất đi thời gian riêng cho bản thân
Tác hại của OT là gì nếu tần suất tăng ca quá cao? Bạn sẽ hy sinh cuộc sống riêng vì công việc.
Ngoài kiếm tiền bạn sẽ còn mối quan tâm đến bạn bè, gia đình, sở thích, đam mê cá nhân, v.v. Theo nghiên cứu của đại học Cornell, 30% những người làm việc với thời lượng 60 tiếng/tuần hay gặp phải bất đồng trong mối quan hệ gia đình, từ đó tỷ lệ ly hôn cũng tăng cao.
Nếu bạn để tình trạng làm việc quá giờ kéo dài, bạn sẽ mặc nhiên bỏ lỡ các giá trị cuộc sống. Vì vậy, bạn đừng quên cân bằng giữa công việc và cuộc sống để không đánh mất những điều quý giá này.
Nguy hiểm “rình rập”
Chúng ta thường đi làm về khuya sau khi OT. Nếu bạn có người đưa đón thì sẽ yên tâm hơn. Nhưng không ít bạn phải đi làm về một mình khi trời đã tối muộn và, “đơn thương độc mã” đi trên đường có thể gặp phải những trường hợp bất trắc.
Để phòng thân, bạn cần học cách tự vệ hoặc tìm đến đồng nghiệp cùng bạn OT hoặc người thân khi đến giờ tan làm.
Tạm kết
Qua bài viết tìm hiểu về OT trên, mặc dù OT mang lại thu nhập tăng thêm, người lao động nên cân bằng giữa công việc và cuộc sống cá nhân để duy trì sức khỏe, sự hạnh phúc, và hiệu suất công việc lâu dài. Các công ty cũng nên quản lý OT hợp lý, đảm bảo không gây áp lực quá mức cho nhân viên.
