Máy chủ là gì? Tìm hiểu chi tiết về phân loại, đặc điểm và vai trò của máy chủ

Trong thời đại công nghệ 4.0, “máy chủ” (server) là một thuật ngữ không còn xa lạ với những ai quan tâm đến lĩnh vực công nghệ thông tin. Nhưng liệu bạn đã thực sự hiểu rõ máy chủ là gì và tầm quan trọng của nó trong việc vận hành các hệ thống mạng?  Hãy cùng ZenTech tìm hiểu sâu hơn về máy chủ với bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu về máy chủ 

Máy chủ là gì?

Máy chủ (Server) là một loại máy tính chuyên dụng được thiết kế để cung cấp dịch vụ cho các máy tính khác hoặc thiết bị trong mạng. Máy chủ có thể lưu trữ dữ liệu, xử lý thông tin, và phục vụ các yêu cầu từ người dùng, giúp họ truy cập vào ứng dụng, website, hoặc dịch vụ trực tuyến.

Máy chủ là gì

Nói một cách dễ hiểu nhất, máy chủ giống như một “người phục vụ” siêu khỏe và siêu nhanh trong thế giới số. Nó là một máy tính mạnh mẽ, được thiết kế đặc biệt để cung cấp các dịch vụ cho nhiều máy tính hoặc thiết bị khác cùng lúc. Những “khách hàng” này có thể là máy tính cá nhân của bạn, điện thoại thông minh, hay thậm chí là các máy chủ khác nữa!

So sánh máy chủ với thông tin máy tính thông thường

Bạn có thể hình dung máy chủ như một trung tâm dữ liệu, trong khi máy tính cá nhân của bạn chỉ là một khách hàng nhỏ đến “gọi món”. Khi bạn muốn xem một video trên YouTube, máy tính của bạn sẽ gửi yêu cầu đến máy chủ YouTube. Máy chủ này sẽ xử lý yêu cầu, tìm video bạn cần và gửi lại máy tính của bạn để bạn có thể xem.

Ví dụ minh họa:

  • Xem video trên YouTube: Điện thoại hay máy tính của bạn đang “làm khách” tại máy chủ YouTube. Bạn gửi yêu cầu xem video, xử lý máy chủ và gửi lại video cho bạn.
  • Kiểm tra email: Bạn đăng nhập vào Gmail. Máy tính của bạn đang kết nối với máy chủ Gmail để tải email của bạn xuống.
  • Chơi game online: Khi chơi game online, máy tính của bạn liên tục trao đổi dữ liệu với máy chủ game để cập nhật trạng thái game, vị trí nhân vật, v.v..

Choáng" với số lượng người trưởng thành Việt Nam sử dụng YouTube      Chơi game từ khi còn nhỏ có thể giúp bạn thông minh hơn, thậm chí nhiều năm sau khi bạn ngừng chơi

 

Chức năng chính của máy chủ

  • Lưu trữ dữ liệu: Giữ nguyên an toàn và cung cấp quyền truy cập vào dữ liệu từ hình ảnh, video đến các văn bản tập tin.
  • Xử lý thông tin: Thực hiện các tính chất phức tạp được phép, xử lý yêu cầu từ nhiều người dùng cùng lúc.
  • Chia sẻ tài nguyên: Cho phép nhiều người dùng cùng truy cập và sử dụng các tài nguyên như phần mềm, dữ liệu, vv..
  • Cung cấp dịch vụ: Cung cấp các dịch vụ trực tuyến như email, website, game online, vv..

Tầm quan trọng của máy chủ

Trong thời đại số hiện nay, máy chủ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Hầu hết các hoạt động trực tuyến đều phụ thuộc vào máy chủ, từ việc xem phim, nghe nhạc, mua sắm trực tuyến đến việc làm từ xa. Nếu không có máy chủ, internet sẽ không thể hoạt động như hiện tại.

Tầm quan trọng của máy chủ

 

Mô hình máy chủ trong các tổ chức

Tưởng tượng một nhà hàng lớn với một quán ăn nhỏ. Nhà hàng lớn cần nhiều đầu bếp chuyên nghiệp: người làm món Âu, người làm món Á, người làm bánh… Tương tự, các tổ chức chức năng cũng cần nhiều máy chủ chuyên nghiệp cho từng nhiệm vụ khác nhau. Còn lại quán ăn nhỏ, một đầu bếp có thể đảm nhận nhiều công việc. Các tổ chức nhỏ cũng vậy, một máy chủ có thể “gánh” nhiều nhiệm vụ cùng một lúc.

Tổ chức lớn: “Nhiều chuyên gia, nhiều công việc nhẹ nhàng!”

Các công ty lớn, tập đoàn đa quốc gia thường sử dụng mô hình phân phối máy chủ. Tức là, họ sử dụng nhiều máy chủ riêng biệt cho từng dịch vụ cụ thể:

  • Máy chủ web (Web Server): Website phục vụ chuyên nghiệp, website đảm bảo hoạt động ổn định và nhanh chóng. Hãy nghĩ đến các trang thương mại điện tử lớn như Shopee, Tiki… Họ chắc chắn cần rất nhiều máy chủ để đáp ứng triệu lượt truy cập mỗi ngày.
  • Máy chủ lưu trữ dữ liệu (Máy chủ dữ liệu): Chuyên lưu trữ dữ liệu, đảm bảo an toàn và dễ dàng truy xuất. Đây là nơi chứa thông tin khách hàng, sản phẩm, tài chính… của công ty.
  • Email máy chủ (Mail Server): email xử lý chuyên nghiệp, đảm bảo gửi và nhận email nhanh chóng và an toàn. Hãy nghĩ đến Gmail, Outlook… Họ cần những máy chủ email cực kỳ mạnh mẽ để xử lý tỷ lệ email mỗi ngày.
  • Cơ sở dữ liệu máy chủ (Máy chủ cơ sở dữ liệu): Quản lý chuyên nghiệp và xử lý cơ sở dữ liệu phức tạp. Đây là trái tim của nhiều hệ thống thông tin quản lý, giúp doanh nghiệp theo dõi hoạt động kinh doanh, quản lý nhân sự, vv…

Nhiệm vụ phân chia như vậy giúp tăng hiệu suất, bảo mật và ổn định hệ thống. Nếu một máy chủ gặp sự cố, các dịch vụ khác vẫn hoạt động bình thường.

Tổ chức nhỏ: “Một người, nhiều việc, vẫn hiệu quả!”

Ngược lại, các tổ chức nhỏ, doanh nghiệp vừa và nhỏ thường sử dụng một máy chủ để đảm nhận nhiều nhiệm vụ cùng một lúc. Ví dụ: một máy chủ có thể chạy trang web, vừa lưu trữ dữ liệu, vừa xử lý email. Điều này tiết kiệm chi phí nhưng cũng có thể gây ra một số chế độ hiệu quả và khả năng mở rộng trong tương lai.

Tại sao máy chủ cần đáng tin cậy hơn?

Hãy tưởng tượng một bệnh viện. Nếu máy móc y tế liên tục hoạt động thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Tương tự, nếu máy chủ liên tục hoạt động, hệ thống dựa vào nó cũng sẽ “tê liệt”. Chính vì vậy, độ tin cậy của máy chủ là yếu tố thì chốt. Chúng tôi cần hoạt động liên tục 24/7, không nghỉ ngơi, không được phép “ốm đau”.

Tại sao lại như vậy? Vì máy chủ là nền tảng cho rất nhiều dịch vụ quan trọng:

  • Thương mại điện tử: Hãy nghĩ đến các nền tảng thương mại điện tử tương tự như Tiki, Shopee, Lazada… Nếu máy chủ của chúng liên tục hoạt động chỉ trong một vài giờ, hàng triệu khách hàng sẽ không thể mua sắm, doanh thu sẽ giảm Mạnh mẽ, uy tín của công ty sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc mất doanh thu chỉ trong một thời gian ngắn có thể tăng tỷ lệ đồng!
  • Ngân hàng và tài chính: Hệ thống ngân hàng hoàn toàn dựa vào máy chủ để xử lý các giao dịch, quản lý tài khoản… Nếu máy chủ liên tục hoạt động, toàn bộ hệ thống ngân hàng sẽ tê liệt, gây ra hậu quả không thể về kinh tế và xã hội.
  • Y tế: Nhiều bệnh viện sử dụng máy chủ để quản lý hồ sơ bệnh, kết quả thử nghiệm… Sự cố máy chủ có thể gây ra sự chậm chạp trong công việc điều trị, thậm chí ảnh hưởng đến tính chất của bệnh nhân.
  • Hệ thống quản lý doanh nghiệp: Rất nhiều doanh nghiệp sử dụng máy chủ để quản lý thông tin nhân sự, kế toán, sản xuất… Sự cố máy chủ sẽ gây ra sự gián đoạn trong hoạt động kinh doanh, gây tổn hại về thời gian gian và tài chính.

tại sao máy chủ đáng tin cậy hơn?

 

Cấu hình phần cứng của máy chủ 

1. Bộ xử lý (CPU)

Bộ xử lý là “bộ não” của máy chủ. Máy chủ thường sử dụng bộ xử lý Intel Xeon , được thiết kế riêng cho môi trường doanh nghiệp. Khác với bộ xử lý Intel Core i7 mà bạn thường thấy trên máy tính cá nhân, Intel Xeon có khả năng xử lý đồng thời nhiều tác vụ khác mà không làm hệ thống chậm. Điều này cực kỳ quan trọng khi máy chủ cần phục vụ hàng trăm, thậm chí chí hàng ngàn yêu cầu cùng lúc. Ví dụ: trong một trung tâm dữ liệu lớn, máy chủ cần xử lý hàng triệu giao dịch mỗi giây và Intel Xeon chính là lựa chọn hàng đầu.

Tìm hiểu về bộ xử lý trung tâm CPU và những thông tin cần thiết

2. Bo mạch chủ

Bo mạch chủ là nơi kết nối tất cả các sự kiện của máy chủ. Khác với bo mạch chủ của máy tính thông thường được hỗ trợ chỉ bởi một CPU, bo mạch chủ của bộ xử lý hỗ trợ thường xuyên của máy chủ . Điều này có nghĩa là bạn có thể gắn nhiều CPU Xeon vào cùng một bo mạch, từ đó tăng cường khả năng xử lý và hiệu suất của máy chủ. Tinh tế hơn, nếu một doanh nghiệp cần nhiều sức mạnh tính toán cho các ứng dụng phức tạp, thì việc sử dụng nhiều CPU hỗ trợ bo mạch chủ là điều cần thiết.

Bo Mạch Chủ Là Gì? Khái Niệm, Chức Năng Và Các Thành Phần

3. Bộ nhớ trong

RAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên) đóng vai trò quan trọng trong công việc lưu trữ tạm thời dữ liệu mà CPU cần truy cập nhanh. Máy chủ thường sử dụng RAM ECC (Mã sửa lỗi) , giúp phát hiện và tự động sửa lỗi bộ nhớ. Điều này đảm bảo rằng máy chủ luôn hoạt động ổn định và liên tục, tránh những sự cố có thể xảy ra do phần cứng. Trong trường hợp máy tính thông thường không hỗ trợ RAM ECC, điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng trong quá trình vận hành.

Bộ nhớ trong và bộ nhớ ngoài có những điểm gì khác biệt?

4. Ổ cứng

Ổ cứng là nơi lưu trữ dữ liệu của máy chủ. Để đảm bảo tốc độ đọc/ghi dữ liệu nhanh và an toàn, máy chủ thường được trang bị nhiều ổ cứng theo cấu hình RAID (Mảng dự phòng của đĩa độc lập) . Có nhiều loại cấu hình RAID khác nhau:

  • RAID 0: Tăng tốc độ truy cập dữ liệu bằng cách phân chia dữ liệu thành nhiều phần và lưu trữ chúng trên nhiều ổ cứng.
  • RAID 1: Tăng cường tính an toàn của dữ liệu bằng cách sao lưu dữ liệu trên nhiều ổ cứng. Nếu gặp sự cố về ổ cứng, dữ liệu vẫn được bảo vệ trên ổ cứng khác.
  • RAID 5, RAID 6: Kết hợp cả tốc độ và an toàn, cho phép khôi phục dữ liệu ngay khi một hoặc hai ổ cứng bị hỏng.
  • Ổ cứng là gì? Lịch sử của HDD và SSD. Nên chọn ổ cứng nào?

Các loại máy chủ

Khi nhắc đến máy chủ, nhiều người có thể nghĩ rằng chỉ có một loại máy chủ duy nhất. Thực tế, có nhiều loại máy chủ khác nhau, mỗi loại phục vụ một mục tiêu riêng biệt trong hệ thống công nghệ thông tin. Hãy cùng khám phá ba loại máy chủ phổ biến nhất mà bạn cần biết!

1. Web Server (Máy chủ web)

Máy chủ web là loại máy chủ phổ biến nhất mà chúng ta thường gặp. Chức năng chính của nó là lưu trữ và cung cấp nội dung cho các trang web. Khi bạn truy cập một trang web, máy tính của bạn sẽ gửi yêu cầu đến web máy chủ và máy chủ này sẽ phản hồi bằng cách gửi HTML mã hóa, hình ảnh và các tài liệu khác để quay lại trình duyệt của bạn.

Ví dụ: Khi bạn nhập địa chỉ của một trang web như Tiki hay Lazada, trang web chủ của họ sẽ xử lý yêu cầu và hiển thị trang sản phẩm mà bạn muốn xem. Nếu máy chủ này gặp sự cố, bạn sẽ không thể truy cập vào trang web đó!

2. Mail Server (Email máy chủ)

Email máy chủ là một thành phần không thể thiếu trong quá trình gửi và nhận email. Nó đảm bảo xử lý tất cả các email giao dịch, cho phép người dùng gửi và nhận email thông qua các ứng dụng như Outlook, Gmail, hay Thunderbird. Email máy chủ sử dụng các giao thức như IMAP , POP SMTP để đảm bảo rằng email được gửi đi và nhận được một cách an toàn và hiệu quả.

Ví dụ: Khi bạn gửi email từ tài khoản Gmail, email máy chủ của Google sẽ xử lý yêu cầu này, chuyển email từ máy tính của bạn đến máy chủ của người nhận và đảm bảo rằng thư được lưu trữ an toàn cho đến khi người nhận kiểm tra hộp thư của mình.

3. Data Server (Cơ sở dữ liệu máy chủ)

Cơ sở dữ liệu máy chủ là nơi lưu trữ và quản lý tất cả các dữ liệu quan trọng của một tổ chức. Nó cho phép xuất các ứng dụng và người dùng, bổ sung, sửa đổi và xóa một kết quả hiệu quả. Cơ sở dữ liệu máy chủ thường sử dụng cơ sở dữ liệu quản trị hệ thống (DBMS) như MySQL, Oracle hoặc Microsoft SQL Server.

Ví dụ: Trong một công ty bán hàng trực tuyến, cơ sở dữ liệu máy chủ sẽ lưu trữ thông tin về sản phẩm, khách hàng và đơn hàng. Khi bạn quyết định mua một sản phẩm, cơ sở dữ liệu máy chủ sẽ nhanh chóng xử lý thông tin và cập nhật trạng thái tồn tại của kho.

Kết luận

Chúng ta đã cùng nhau khám phá khái niệm “máy chủ” và những khái niệm quan trọng mà nó đóng góp trong thế giới công nghệ hiện đại. Từ máy chủ web giúp bạn truy cập vào các trang mua sắm trực tuyến, đến email máy chủ giúp bạn giao hàng tiếp theo và cơ sở dữ liệu máy chủ lưu trữ thông tin quan trọng của doanh nghiệp, mỗi loại máy chủ đều có chức năng đặc biệt nhưng lại kết hợp để tạo nên một hệ thống hoạt động trơn tru. Hi vọng rằng qua bài viết này của ZenTech, bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về máy chủ là gì và tại sao nó lại cần thiết trong cuộc sống của chúng ta. 

show comapare
Selected product name
Label Value
Label Value
Label Value